Naro su chi cherzo (tantu non mi ledzet nemos), dae Mario Cubeddu

 

 

 

 

 

 

 

 

S’atera die unu poeta in sa sala de sa Biblioteca regionale in Casteddu at nadu ca su sardu podet esser finzas una difesa, est a narrer ca, si ses in tempus de apretu cun zente de foras, allegas in sardu e no ti cumprènden.                          At a esser diosi, ma sa cosa non mi praghet meda. Est seguru ca medas de sos chi ant a biere custos pagos foeddos, candu s’acatan ca sunt in sardu, non sighint a lezzer. Ma comente narat un’amiga mia catalana, si podet sighire a narrer ca depeus iscrufere su sardu, dhu depeus imparare a sos pipios, dhu depeus portare a s’iscola, nande totu custas bellas cosas in italianu? Si est s’italianu sa limba chi connoscheus, si est su mezzus mediu po si comprendere a pare, poita depeus sighire a si tormentare cun su sardu? Paret a bortas ca si faet prus po comodidades chi no ca si dhia cretet de diaberu. Comodidades e preiza de non cherrere cambiare sos modos de arresonare e foeddare chi si connoschent.                                                                                                                                      Medas naran ca su sardu dhu cumprenden benissimu, ma apustis paret ca tenent brigunza a s’imburtare  sos murros cun sos foeddos sardos. Nanta ca su sardu est una limba comente un’atera , nd’arresonant cun peraulas e dh’scrient in su paperi, ischint allegare su francesu, s’inglesu, s’ispagnolu, ma a foeddare in sardu propriu no ch’arrennessent. Però candu dhi at de chi ponner in bussaca dinare a numene de su sardu, issaras dza faghet.  Comente cudda collega mia continentale, istichia in mesu de donnia progettu, inua bi fiat pagu de traballare e meda de ponner in bussaca,  chi aiat ischipiu de su progettu de limba sarda chi depeiaus fagher in su Liceo e m’aiat nadu: – La cosa mi interessa, vorrei farne parte. – Ma su sardu dhu connosches, dh’ischis foeddare?. – No, m’at arrespostu. E non m’at insistiu, candu at bistu sa cara chi dh’apu fattu.                                                                                                                                                E su dinare contaia meda finzas in s’atobiu fattu in Casteddu su 14 de custu su mese in sa Biblioteca regionale.  In ite sensu dinare? Si narat ca dhi at artes chi tenent dinare meda, sa lirica, su teatro, cun deghe miliones e prus dogni annu, e artes chi tenent pagu e nudda. Sos artistas de cuddu chirru poden traballare e bivere, s’artista popolare sardu, no. S’arresonu paret zustu puru. Ma sa regione nosta no dha penzat diosi. Sa cosa paret chi andet in custu modu: sa politica sarda est comente una mamma chi no tenet pistighinzu de su fizu dia po dia, dàndeli a papare po bessire sanu e forte. No, issa no s’ind’ incurat, ispettat chi sies romasu e intisichidu. Primu de penzare a li dare meighinas isettat a candu no podet prus ingullire cos’e pappare.  No s’incurat de limba, cultura, ballos, cantos sardos (chi no sient italianos, poita po issos dhi est s’atendenzia donnia dia).                                                                                        Dhi est solu sa lemusina de sos assessores chi in custu modu sunt seguros de su votu. Custa limusina non faghet bene a sa cultura nostra. Sos populos mannos e piticos podent iscrufere limba e cultura solu cun sa gana bella de sa zente chi dhia ponet triballu, dinare, vida, non cun su dinare de sos assessores, chi ti dana su dinare candu paret ca seus a su disisperu. Sa lirica e su teatro foeddan sa limba de s’Istadu e de sos chi podent. Su sardu poberittu dhu podent adzuare solu sos sardos.  E finzas sos europeos, ca senza de s’Europa de lezes po sa limba sarda non nd’aiaus tentu.                                                                                                                                            Sos poetas e cantadores chi s’anta nadu de andare a dhos intender in Casteddu tenent unu pistighinzu zustu chi est custu de azudare sa poesia e su cantu sardu. Su chi contat est chi non penzent de azudare su triballu insoro cun su dinare de sa Regione. De custa Regione, poi. Su presidente sardu est andau a cammellu in s’Arabia po esser seguru chi sos arabos fezent domos in Sardigna. Dhia balanzant issos, e nois?  No dh’ iat bisonzu de dhos pregare.                                                                                            Medas artistas, poetas, sonadores, portant a inghiriu sa cultura e sa musica sarda chircande de fagher sas cosas de judu, senza de penzare de si fagher arricos.                                                                                  Su caminu po sos sardos est longu e in pigada. Dhia cheret cambas bellas e coro sinzeru.

 

Condividi su:

    Comments are closed.